قدرت انسان، قدرت خداوند را محدود نمی‌کند
سوال1:
آیا انسان می‌تواند به قدرتی دست یابد که این امکان را به او بدهد که سیاره زمین را نابود کند؟
اگر جواب آری است آیا این سیطره‌ی بر ناموس طبیعت و محدود کننده قدرت خداوند به شمار نمی‌آید؟
بدین معنی که اگر برای این زمین مقدر شده است که هزاران سال تداوم داشته باشد ولی در نتیجهی کینه‌ها و بغض‌هایی که جنگ ها از آن ناشی می‌شوند [انسان] تصمیم به پایان دادن به این زندگی و ویران کردن سیاره [زمین] گرفت.
آیا او با این کار اراده خداوند سبحان متعال را محدود نکرده و خود بر مبدا نابود سازی چیره نشده است؟
و آیا قیام قیامت مخصوص نابودی جهان ما، که آن را میشناسیم، است؟!
در عین حال آمریکایی ها و شوروی‌ها (شوروی سابق) تاکید کرده‌اند که دارای قدرتی هستند که این امکان را به آنها می‌دهد که زمین را صدبار یا بیشتر نابود کنند.
پاسخ:
بسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
الحمد لله، والصلاه والسلام علی محمد وآله الطیبین الطاهرین..
السلام علیکم ورحمه الله وبرکاته.. وبعد..
اینکه انسان دارای قدرتی باشد که این امکان را به او بدهد که فاجعه به بار آورد محدودیتی برای قدرت خداوند به حساب نمی‌آید.. چرا که تقدیر الهی بر ماندگاری هزاران ساله زمین معنایی جز این ندارد که خداوند سبحان عالم به همه چیز، می‌داند که زمین این مدت باقی خواهد ماند، و همچنین او می‌داند که انسان هرگز به چنین قدرت ویرانگری دست نخواهد یافت، یا اینکه می‌داند او به آن دست خواهد یافت ولی به خاطر موانع گوناگون آن را به کار نخواهد بست.
و علم خداوند به همه اینها بدون شک علمی صادق است، لیکن این علم صادق به شیء موجب اجبار بر آن شیء نمی‌شود.. و همچنین سببی در وقوع آن شیء نمی‌شود، بلکه آن مانند علم من و تو به طلوع خورشید در فرداروز می‌باشد، چرا که آن بی تردید علمی صادق است، ولی آن سبب طلوع خورشید نیست، بلکه سبب طلوع، چیز دیگری است..
وتنها در صورتی محدود شدن قدرت الهی لازم می‌آید که [فرضاً] خداوند اراده بقای آن را کند سپس اراده انسان بیاید و بر اراده الهی چیره و آن را لغو کند.. ولی مساله این چنین نیست.
بلکه خداوند سبحان مخلوقات را آفرید، و به انسان اختیار و اراده عطا کرد، و راه او را برای به زانو در آوردن قوانین طبیعت باز گذاشت.. پس انسان هنگام انجام این کار آن را فقط بر وفق مشیت خداوند انجام می‌دهد، زیرا خداوند اینطور برای او مشیت نموده که مختار و دارای اراده بوده و متعرض حتی به قوانین طبیعت باشد..
پس اگر خدای سبحان دخالت نمود و اختیار انسان و اراده او را لغو کرد، پس همانا این مشیت خود را نقض کرده، [والبته که] خداوند بسی بالاتر از آن است.
علاوه بر آنکه از واضحات است: که نزد ما برخی اخبار وجود دارد که می‌گوید: نُه دهُم مردم هلاک خواهند شد، پس این هلاک بزرگ, سبب‌ها [و علت‌های] خودش را دارد، و ازجمله سبب‌های آن اختیار انسان، و اراده او، و اقدام او [به نابودی عالم] است.. و [خود] انسان مسئولیت آن را متحمل خواهد گشت.. و این [امر] لغو مشییت خداوند سبحان متعال نخواهد بود..
و همچنین از واضحات است که: خداوند عزوجل وعده داده تا امامان [معصوم] علیهم السلام را برای اهل زمین امان قرار دهد، همان طور که ستارگان برای اهل آسمان امانند.. پس باید از مومنین کسی باقی بماند که مصداق این وعده الهی باشد، مگر اینکه فرض شود که آن از قبیل رفتار دیوانه‌ای است که قدرت تصمیم گیری و انتخاب خودش را ندارد.
جعفر مرتضی العاملی