بى‌رحمى در عقاب آخرت نیست

سوال 94:

چرا خداوند سبحان مردم را عقاب می‌کند، علی الخصوص با این حجم از بی‌رحمی.. پس او اگر رحیم است، چرا از مردم در نمی‌گذرد؟!

یا آیا معقول است که [خداى] متعال مى‌‌خواهد بوسیله قراردادن گنهکاران در معرض مجازات های بی‌رحمانه از آنها  تشفى خاطر حاصل کند؟!

جواب:

بسْمِ الله الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ

والحمد لله، والصلاه والسلام على نبینا محمد وآله الطاهرین..

السلام علیکم ورحمه الله وبرکاته.. وبعد..

همانا مجازات برای گناهکار مقتضای عدل الهی است.. و مجازات مایه رحمت برای بشر است، چرا که هواپرستان را باز مى‌دارد و آنها را از ویران ساخن زندگی مردم ، و تباه نمودن هدف از خلقت و اهداف بزرگ الهی منع مى‌کند ..

وهمچنین در آن شفاى دلهاى مؤمنان مظلوم [و] ستمدیده می‌باشد.. که باید آن شفا یابد، چرا که بدون آن حق این گروه از مردم ضایع خواهد شد، و حاشا که خداوند سبحان است حق کسی را ضایع کند..

و شکی نیست که جزاء الهی به اندازه استحقاق در مجازات‌ها بوده و با فزونى در فضل و کرم در پاداش دادن‌ها است و اما سخن از رحمت خداوند سبحان.. تنها درجایى درست خواهد بود که آن گناهکار استحقاق رفق و رحمت را داشته باشد، و آن درصورتی است که عصیان به سبب غلبه امیال و فریفته شدن به پوشش الهی که بر او افکنده شده، باشد..

اما اگر معصیت را از باب سبک شمردن [شأن] خداوند سبحان، یا تعمدی برای هتک حرمت او تبارک و تعالی، و یاغی‌گری و سرکشی بر او، و ستیزه جوئی با او در حاکمیتش مرتکب می‌شده.. پس رحم بر این گونه از مردم با حکمت الهی سازگاری ندارد.. و آن موجب بطلان تکلیف [الهی] و فرو ریختن نظام حیات از پایه واساس آن می‌شود.. ودر این صورت دیگر انگیزه‌ای برای اطاعت [و بندگی] نبوده و هیچ باز دارنده‌ای از گناه و معصیت نخواهد بود‌..

و اما در مورد تشفى خاطر إلهى پس [باید گفت] حاشا که خداى سبحان [چنین کند] و او بسیار والاتر از آن است،  زیرا مجازات الهی امری نیست که نفعش به خداوند سبحان باز گردد، بلکه آن اعمال بندگان است که به خودشان باز گردانده می‌شود، و آثار آن به خودشان برمی‌گردد..

خداوند تعالی می‌فرماید: ﴿وَالَّذینَ یَکْنِزُونَ الذَّهَبَ وَالْفِضَّهَ وَلاَ یُنْفِقُونَهَا فِی سَبیلِ الله فَبَشِّرْهُمْ بعَذَابٍ أَلِیمٍ﴾([1]).

یعنی: [و کسانی که طلا و نقره مى‌اندوزند و آن را در راه خدا انفاق نمی‌کنند، پس آنها را به عذاب دردناکی بشارتشان ده].

و [خدای] متعالی فرمود: ﴿یَوْمَ یُحْمَى عَلَیْهَا فِی نَارِ جَهَنَّمَ فَتُکْوَى بهَا جِبَاهُهُمْ وَجُنُوبُهُمْ وَظُهُورُهُمْ هَذَا مَا کَنَزْتُمْ لأَنْفُسِکُمْ فَذُوقُوا مَا کُنْتُمْ تَکْنِزُونَ﴾([2]).  یعنی: [روزی که آنها در آتش جهنم گداخته شده سپس پیشانیها و پهلوها و پشت‌هایشان با آنها داغ نهاده خواهد شد. [به آنها گفته می‌شود] : این است آنچه برای خود اندوختید پس بچشید آنچه مى‌اندوختید.

والحمد لله، والصلاه والسلام على عباده الذین اصطفى محمد وآله الطاهرین.