همايش يك روزه (جايگاه كتاب الصحيح در سيره نگارى پس از انقلاب اسلامى) در تاريخ 22/12/1380 در قم از سوى گروه تاريخ پژوهشكده حوزه و دانشگاه برگزار گرديد. هدف از برگزارى اين همايش, علاوه بر نكوداشت و تجليل از شخصيت علمى علامه جعفر مرتضى عاملى مؤلف كتاب الصحيح كه مدت ها است در حوزه هاى علمى قم و لبنان در زمينه تاريخ اسلام مشغول تحقيق مى باشند, جلب توجه انظار به تلاش هايى است كه در سيره نگارى انجام گرفته است.
جلسه با گزارشى از دبير همايش آغاز شد و در بخش اول اين همايش آقايان: اعرافى (رئيس پژوهشكده حوزه و دانشگاه) به مقايسه علومى همچون فقه و اصول با تاريخ پرداخت. سپس يوسفى غروى در سخنانى به بررسى تاريخچه منشورات اخير حوزه هاى نجف و قم در سيره نبوى پرداخت و سپس مقاله اى با عنوان (بررسى اختلاف روايات در الصحيح) توسط آقاى محمدرضا بارانى ارائه شد.
سخنران ديگر آقاى پيشوايى بود كه با عنوان جايگاه الصحيح در سيره نگارى به سخنرانى پرداخت. ايشان با ذكر اين نكته كه جريان سيره نگارى مسلط و غالب تاكنون در دست مورخان اهل سنت, همچون ابن هشام و طبرى بوده كه معمولاً بر پايه دروغ نيز تدوين شده اند, از كتاب الصحيح به عنوان نقطه عطفى در سيره نگارى نام برده كه مرعوب مشهورات نشده و از نظر تاريخى هيچ حادثه اى را مسلم نگرفته و همواره با استفهام سراغ آن رفته است. در ادامه آقاى اصغر منتظرالقائم در سخنانى با عنوان (راه هاى تشخيص اخبار صحيح از ديدگاه علامه مرتضى و ابن خلدون) ابتدا مهم ترين نظرات ابن خلدون و راه هاى پيشنهادى ايشان براى تشخيص اخبار صحيح را كه 11مورد بود, برشمرد. مقاله ديگر با عنوان (ملاك ها و ضوابط تشخيص اخبار صحيح در الصحيح) توسط حجةالاسلام والمسلمين محمدرضا هدايت پناه ارائه شد.
آقاى صادق آيينه وند سخنران بعدى همايش بود كه با تجليل از شخصيت استاد, خاطراتى از آشنايى خود با استاد مرتضى را بيان كرد. دكتر آيينه وند, با اشاره به تأسيس دانشگاه تربيت مدرس, علامه مرتضى را مهم ترين شخصيت حوزوى دانست كه در ايام انقلاب فرهنگى به كمك دانشگاه شتافته و نقشى درخور در احياى تاريخ در دانشگاه داشته است.
مقاله ديگر با عنوان (نگرش الصحيح به جعل و تحريف در سيره نبوى) نوشته آقاى منصور داداش نژاد است كه با ياد از تحريفات به عنوان يكى از مشكلات اساسى در نگارش تاريخ اسلام, از عوامل تحريف مانند سيره نگاران, گروه ها و خاندان ها و خلفا و دولت هاى پس از پيامبر ياد كرده است.
مقاله بعدى با عنوان (بهره گيرى از منابع شيعه در كتاب الصحيح) به قلم حجةالاسلام حسين مرادى نسب بود. وى ابتدا ضمن اشاره به روش علامه مرتضى در تاريخ نگارى, كه روشى تحقيقى است مى گويد: يك سوم منابع استفاده شده در الصحيح منابع شيعى مانند وقعه صفين, تاريخ يعقوبى, اصول كافى, تفسير قمى, مناقب ابن شهرآشوب, كشف الغمه و مجمع البيان است. سپس ديدگاه علامه درباره منابع شيعه, بيان شده كه اين منابع را حاوى غنى ترين ميراث سيره پيامبر گرامى دانسته كه اخبار قطعى الصدور در آن ها يافت مى شود. سپس حجةالاسلام رمضان محمدى با عنوان (تأثير باورهاى كلامى بر گزاره هاى تاريخى در كتاب الصحيح) به اين مسئله مهم كه در وقوع تعارض بين گزارش هاى تاريخى و كلامى, حق تقدم با كدام است, پرداخته است. مقاله ديگر با عنوان (چشم اندازى به زوايايى از سيره پيامبر خدا با نگرشى تطبيقى به دو اثر علامه مرتضى و محمدحسين هيكل) توسط سيد احمد رهنمايى ارائه شد.
سخنران ديگر سردار محمدباقر ذوالقدر با عنوان كيفيت بسيج نيروها در زمان رسول خدا, به نظرات علامه مرتضى در اين زمينه پرداخت. محتواى سخنرانى ايشان گزارش نوشته اى از علامه مرتضى بود كه در زمان جنگ براى بسيج نيروها تدوين شده, اما به جهت خاتمه يافتن جنگ مجال انتشار نيافت.
از سخنرانان ديگر اين نشست حجةالاسلام والمسلمين نواب بود كه با تجليل از شخصيت اخلاقى علامه مرتضى به خدمات علمى و اجتماعى ايشان اشاره كرد. سپس ميزگردى با حضور اساتيد محترم رسول جعفريان, سيد على ميرشريفى و محمد سپهرى و على پور تشكيل گرديد.
در پايان استاد علامه مرتضى به سخنرانى پرداخت و با تشكر از برگزاركنندگان اين همايش, به كمبود علما و مجتهدين در اين دوران اشاره كرد و به طلاب سفارش كرد با استفاده از مباحث علمى براى پاسخ به نيازها روى آورند. استاد با ياد از اهل قم, آنان را كسانى دانست كه در روايات وعده داده شده در علم پيش گام خواهند بود و به اين مطلب مهم همت خواهند گماشت
دیدگاه خود را بنویسید